Αναρτήσεις

Προβολή αναρτήσεων από Αύγουστος, 2025

Δεν χρειάζεσαι «ήρωα» στην τάξη. Χρειάζεσαι μπαταρία.

Εικόνα
  Η 1η Σεπτεμβρίου δεν είναι απλώς ημερομηνία∙ είναι restart. Αν νιώθεις μισό ενθουσιασμό, μισό κόμπο στο στομάχι, είσαι στο σωστό κείμενο. Όχι άλλα ευχολόγια—πάμε σε ρεαλισμό με ελπίδα: τι φοβόμαστε, τι ελπίζουμε και, κυρίως, με ποια «μπαταρία» μπαίνει ο/η εκπαιδευτικός για να αντέξει και να ανθίσει όλη τη χρονιά. 1η Σεπτεμβρίου: Το πρώτο κουδούνι της καρδιάς Η 1η Σεπτεμβρίου είναι πάντοτε ένα μικρό «καινούργιο έτος». Οι δρόμοι αδειάζουν από καλοκαίρι και γεμίζουν από σχέδια, αγωνίες, πρόσωπα. Οι εκπαιδευτικοί επιστρέφουμε με την κλασική αντιφατική γεύση: χαρά για το ξεκίνημα, κόμπος στο στομάχι για το άγνωστο. Αυτό το άρθρο είναι μια σύντομη πυξίδα: σκέψεις, φόβοι και ελπίδες, μαζί με μια πρακτική «μπαταρία» που φορτίζει τον ρόλο μας. Οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος Φόβοι (αληθινοί και ανθρώπινοι): Θα τα καταφέρω; Αλλαγές στο πρόγραμμα, πιεσμένα ωράρια, νέες απαιτήσεις. Η τάξη μου; Μαθητές με ετερογένεια, ανάγκες που ξεπερνούν το γνωστικό. Η φθορά; Γραφειοκρατία, ε...

Όταν ο Λόγος «γεννιέται» μέσα μας: η τέχνη της αλλαγής κατά τον Άγιο Μάξιμο

Εικόνα
  Πώς ο Άγιος Μάξιμος ο Ὁμολογητής χαρτογραφεί μια παιδεία που θεραπεύει την προαίρεση, μεταμορφώνει τις συμπεριφορές και οικοδομεί κοινότητα. Το νέο μου δοκίμιο πάνω στον Άγιο Μάξιμο τον Ὁμολογητή προτείνει μια παιδαγωγική που δεν στοχεύει σε εξωτερική συμμόρφωση, αλλά σε αληθινή μεταμόρφωση της προαιρέσεως. Με οδηγούς την πράξη (άσκηση), τη μυσταγωγία (εκκλησιαστική εμπειρία) και την κοινωνική ευθύνη, ο Μάξιμος χαράζει μια διαδρομή από τις λανθασμένες επιλογές στην εν Χριστώ ωριμότητα. Η γνώση γίνεται βίωμα, η δοκιμή σχολείο αρετής, η κοινότητα εργαστήρι ελευθερίας. Αν σε απασχολεί πώς η θεολογία γίνεται πρακτική παιδαγωγία που αλλάζει στάσεις και συμπεριφορές, αυτό το κείμενο είναι για σένα: καθαρό, εφαρμοσμένο, ελπιδοφόρο. 5 λόγοι να το διαβάσεις  Μαθαίνεις πού «δουλεύει» η αλλαγή: στο γνωμικό θέλημα & την προαίρεση. Βλέπεις πώς η μυσταγωγία μετατρέπει γνώση σε ήθος. Μετατρέπεις τη δοκιμή σε υπομονή που οικοδομεί χαρακτήρα. Παίρνεις πρακτικά βήματα για σχο...

Ἡ Παιδαγωγικὴ Διάσταση τῆς Θεολογίας τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ

Εικόνα
  Ἡ Παιδαγωγικὴ Διάσταση τῆς Θεολογίας τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ Ο Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς (14ος αἰ.) ἀναδείχθηκε μία ἐκ τῶν κορυφαίων μορφῶν τῆς Ὀρθοδόξου θεολογίας, γνωστὸς γιὰ τὴν ὑπεράσπιση τοῦ ἡσυχασμοῦ καὶ τὴν διδασκαλία τῶν ἀκτίστων θείων ἐνεργειῶν. Μέσα ἀπὸ τοὺς λόγους καὶ τὰ συγγράμματά του – ὡς μαρτυροῦν καὶ οἱ δύο τόμοι τῶν ἔργων του – ἀναδεικνύεται μιὰ συνεκτική παιδαγωγικὴ θεώρηση ποὺ στοχεύει στὴν μεταμόρφωση τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ θεολογία τοῦ Παλαμᾶ δὲν εἶναι ἀπλῶς θεωρητικὴ ἤ δογματικὴ ἐνασχόληση, ἀλλὰ ἔχει βαθὺ παιδαγωγικὸ χαρακτῆρα: ὑποδεικνύει τὸν τρόπο νὰ ἀναχθῇ ὁ ἄνθρωπος ἀπό λανθασμένες ἐπιλογὲς καὶ κακὲς συμπεριφορὲς πρὸς θετικήν στάση ζωῆς, ζῆσαί τε «ἐν Χριστῷ». Στὴν παρούσα μελέτη ἐξετάζονται ἕξις κύριες πτυχὲς τῆς παλαμικῆς παιδαγωγικῆς: ὁ ρόλος τῆς ἐμπειρίας καὶ τῆς θεογνωσίας, ἡ ἀποδοχὴ τῆς θείας χάριτος γιὰ τὴν ἐσωτερικὴ ἀνακαίνιση, ἡ ἀπόρριψη τῆς κοσμικῆς παιδείας ὅταν αὐτὴ ἀπομακρύνει ἀπὸ τὴν ἀρετὴ, ἡ προτεραιότητα τῆς πράξεως καὶ τῆς ἡσυχαστικῆς ἐμπειρ...

«Γιατί Είμαι Εκπαιδευτικός: Μια επιλογή κόντρα στις δυσκολίες»

Εικόνα
    «Όταν το πάθος για την εκπαίδευση ξεπερνά τις χαμηλές αμοιβές, την απαξίωση και τις σκληρές συνθήκες.» Γιατί Είμαι Εκπαιδευτικός; Η ερώτηση ακούγεται απλή, αλλά πίσω της κρύβεται ένας ολόκληρος κόσμος αντιφάσεων. Στην Ελλάδα του σήμερα, ο εκπαιδευτικός εργάζεται σε συνθήκες που συχνά δεν αντανακλούν τη σπουδαιότητα του ρόλου του. Χαμηλές αμοιβές, αυξανόμενες γραφειοκρατικές υποχρεώσεις, συχνή απαξίωση από την κρατική μηχανή και από μερίδα της κοινωνίας, απαίτηση για συνεχή προσαρμογή σε νέες εκπαιδευτικές πολιτικές χωρίς επαρκή υποστήριξη. Κι όμως, παρά όλα αυτά, πολλοί από εμάς παραμένουμε – και κάποιοι επιμένουμε – στον χώρο αυτό. Γιατί; 1. Η σκληρή πλευρά της πραγματικότητας Όροι εργασίας : Μεγάλες τάξεις, υποδομές που συχνά υπολείπονται των αναγκών, ελλείψεις σε προσωπικό και υλικά. Χαμηλές αμοιβές : Μισθοί που δεν αντανακλούν την ευθύνη και το έργο μας, σε συνδυασμό με την απαίτηση για συνεχή επιμόρφωση με προσωπικό κόστος. Απαξίωση : Στερεότυπα ότι «οι εκπαιδ...

"Όταν το Σχολικό Κλίμα «Καίει» τον Εκπαιδευτικό – και πώς να ΜΗΝ καείς μαζί του"

Εικόνα
  Όταν το Σχολικό Κλίμα «Καίει» τον Εκπαιδευτικό – και πώς να ΜΗΝ καείς μαζί του Στο σημερινό εκπαιδευτικό περιβάλλον, ο ρόλος του εκπαιδευτικού δεν περιορίζεται στην απλή μετάδοση γνώσεων. Η καθημερινότητά του είναι ένα πολυεπίπεδο πεδίο, όπου η παιδαγωγική, η ψυχολογία, η διαχείριση σχέσεων και η προσωπική αντοχή συνυπάρχουν — και συχνά συγκρούονται. Το σχολικό κλίμα, δηλαδή το σύνολο των σχέσεων, αξιών και πρακτικών που επικρατούν σε μια σχολική μονάδα, μπορεί να γίνει είτε πηγή έμπνευσης είτε πηγή φθοράς. 1. Οι Κίνδυνοι για τον Εκπαιδευτικό Η εργασία σε ένα σχολείο χωρίς σταθερή παιδαγωγική κουλτούρα, χωρίς κοινό όραμα και χωρίς στήριξη από τη διεύθυνση ή τους συναδέλφους, μπορεί να εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους: Επαγγελματική Απομόνωση : Ο εκπαιδευτικός νιώθει ότι εργάζεται «μόνος του», χωρίς κοινό πλαίσιο αναφοράς. Συναισθηματική Φθορά (Burnout) : Η συνεχής προσπάθεια να «κρατηθεί η τάξη» ή να «βελτιωθεί το κλίμα» χωρίς υποστήριξη, εξαντλεί. Σύγκρουση Αξιών : Όταν...

Η επανάσταση στη τάξη: Λασαλιανή παιδαγωγική σε παγκόσμιο περιβάλλον

Εικόνα
  Ο σύγχρονος ρόλος του εκπαιδευτικού σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον μάθησης και η Λασαλιανή κοινότητα ως πρόταση "σύγχρονης παιδαγωγικής" και "σύγχρονης διδακτικής" Στη σημερινή εποχή, η εκπαίδευση δεν περιορίζεται στα όρια ενός εθνικού αναλυτικού προγράμματος ή μιας τοπικής κοινωνίας. Η παγκοσμιοποίηση, η ταχύτατη τεχνολογική πρόοδος και οι πολιτισμικές αλληλεπιδράσεις έχουν μετατρέψει το σχολείο σε έναν κόμβο παγκόσμιας γνώσης, πολιτισμού και δεξιοτήτων. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, ο ρόλος του εκπαιδευτικού αλλάζει ριζικά. 1. Ο εκπαιδευτικός ως "Διαμεσολαβητής" και όχι μόνο "Μεταδότης" γνώσης Η εποχή της απλής μεταφοράς πληροφορίας έχει παρέλθει. Ο σύγχρονος εκπαιδευτικός καλείται να λειτουργεί ως: Διαμεσολαβητής μάθησης , βοηθώντας τους μαθητές να διαχειριστούν, να αξιολογήσουν και να ερμηνεύσουν την υπερπληθώρα πληροφορίας. Καθοδηγητής κριτικής σκέψης , καλλιεργώντας ικανότητες ανάλυσης, δημιουργικότητας και επίλυσης προβλημάτω...

Μεταμορφώνονται οι άνθρωποι; Ή απλώς μαθαίνουν να κρύβονται καλύτερα;

Εικόνα
  Μεταμορφώνονται οι άνθρωποι; Ή απλώς μαθαίνουν να κρύβονται καλύτερα; Της Μεταμορφώσεως σήμερα. Κι ενώ η γιορτή αυτή παραπέμπει στο φως, στην αλήθεια, στη φανέρωση του Θεϊκού μέσα στον κόσμο, δεν μπορώ να μη σταθώ στο ερώτημα που επιστρέφει ξανά και ξανά στην παιδαγωγική και την ανθρώπινη εμπειρία: Αλλάζουν οι άνθρωποι; Ή απλώς φορούν νέες μάσκες; Και αν αλλάζουν… πώς αλλάζουν; Ως εκπαιδευτικός, κάθε πρωί που περνώ την πόρτα της τάξης, κουβαλώ την ελπίδα ότι οι μαθητές μπορούν να αλλάξουν. Όχι μόνο να μάθουν την ύλη, αλλά να μεταμορφωθούν εσωτερικά: να γίνουν περισσότερο ευγενικοί, συμπονετικοί, υπεύθυνοι, αληθινοί. Και μαζί τους — αν το επιτρέψω στον εαυτό μου — να αλλάξω κι εγώ. Δεν είναι όμως μια εύκολη διαδικασία. Δεν γίνεται με νουθεσίες ή ηθικά μαθήματα. Η πραγματική αλλαγή δεν είναι εξαναγκασμός , αλλά αποκάλυψη — όπως στο Θαβώρ. Δεν είναι μια εντολή να γίνεις "καλύτερος", αλλά μια σχέση που σε αποκαλύπτει στον εαυτό σου. Που σου δείχνει όχι τι "πρέπει...

Η Λασαλιανή Παιδαγωγική: Μια Παιδεία που Κοιτά τον Άνθρωπο στα Μάτια

Εικόνα
 Η Λασαλιανή Παιδαγωγική: Μια Παιδεία που Κοιτά τον Άνθρωπο στα Μάτια Του Θωμά Μαμνιόγλου Σ' έναν κόσμο που αλλάζει με ιλιγγιώδη ταχύτητα, το σχολείο συχνά πασχίζει να κρατηθεί ουσιαστικό. Ανάμεσα σε προγράμματα, καινοτομίες και αξιολογήσεις, ξεχνιέται μερικές φορές το θεμελιώδες: ο άνθρωπος . Η Λασαλιανή Παιδαγωγική , όμως, παραμένει σταθερή πυξίδα – γιατί έχει για κέντρο της τον μαθητή, όχι τη φόρμα. ✦ Από πού ξεκίνησε Η Λασαλιανή Παιδαγωγική γεννήθηκε στα τέλη του 17ου αιώνα, όταν ο Ιωάννης-Βαπτιστής Δελασάλ αποφάσισε να εγκαταλείψει μια άνετη ζωή ιερωμένου και να ιδρύσει σχολεία για τα φτωχά παιδιά της Γαλλίας. Το σχολείο, τότε, ήταν για τους λίγους. Ο Δελασάλ, όμως, ονειρεύτηκε κάτι ριζοσπαστικό: ένα σχολείο ανοιχτό για όλους , με δασκάλους που δεν μεταδίδουν απλώς γνώση, αλλά αγγίζουν καρδιές . ✦ Τι είναι, λοιπόν, η Λασαλιανή Παιδαγωγική; Δεν είναι μια μέθοδος. Είναι τρόπος να είσαι παιδαγωγός . Είναι να βλέπεις τον μαθητή ως πρόσωπο.Δεν αρκεί να είσαι παρών στην τάξ...

❝Παιδαγωγική και Διδακτική στο Σύγχρονο Σχολείο: Ώρα για Επαναπροσδιορισμό;❞

Εικόνα
  ❝Παιδαγωγική και Διδακτική στο Σύγχρονο Σχολείο: Ώρα για Επαναπροσδιορισμό;❞ του Θωμά Μαμνιόγλου. «Ο δάσκαλος δεν είναι ο κάτοχος της γνώσης αλλά ο συνοδοιπόρος στη διαδικασία της μάθησης.» — Paulo Freire ✦ Η ερώτηση Καθημερινά μέσα στην τάξη, ανάμεσα σε κουδούνια, απουσίες, αντιδράσεις μαθητών, πίεση ύλης και εξωτερικές απαιτήσεις, αναρωτιόμαστε: "Έχει ουσία να ξαναμιλάμε για παιδαγωγική και διδακτική;" Ή μήπως είναι απλώς «θεωρίες» που απέχουν από την πράξη; Κι ακόμη πιο προσωπικά: Διδάσκω με βάση σύγχρονη παιδαγωγική γνώση; Ή μήπως —συνειδητά ή ασυνείδητα— απλώς αναπαράγω αυτό που έζησα στο σχολείο, ως μαθητής, πριν χρόνια; ✦ Παιδαγωγική και Διδακτική: Συνοπτικά Παιδαγωγική : Το "γιατί" και το "ποιος" της εκπαίδευσης. Η φιλοσοφία, η ηθική, η ψυχολογία, η σχέση. Διδακτική : Το "πώς". Η τέχνη και η τεχνική της διδασκαλίας. Οι τρόποι, οι μέθοδοι, η οργάνωση. Στο παρελθόν, η παιδαγωγική ήταν το «ιδανικό» και η διδακτική το ...

Η ανεστραμμένη τάξη: ένας άλλος τρόπος να είσαι μαζί τους

Εικόνα
  Η ανεστραμμένη τάξη: ένας άλλος τρόπος να είσαι μαζί τους του Θωμά Μαμνιόγλου, Θεολόγου Υπάρχουν ημέρες που αναρωτιέμαι: τι κάνω εδώ; με ακούει κανείς; γιατί δεν τους αγγίζει αυτό που λέω; Αν είσαι εκπαιδευτικός, σίγουρα έχεις βρεθεί σε αυτή την υπαρξιακή αμηχανία. Και τότε αναζητάς εργαλεία. Όχι τεχνάσματα. Δρόμους . Που να ξανανοίγουν τη σχέση με τα παιδιά. Να δημιουργούν ουσία στο μάθημα. Να μετακινούν και εσένα και εκείνα. Η ανεστραμμένη τάξη είναι ένας από αυτούς. Τι είναι και τι υπόσχεται Στην ουσία της, η ανεστραμμένη τάξη (flipped classroom) προτείνει μια αλλαγή ρόλου: Η μεταφορά της βασικής γνώσης (π.χ. ένα βίντεο, ένα άρθρο, μια αφήγηση) γίνεται στο σπίτι . Στην τάξη , δεν γίνεται «παράδοση», αλλά ενεργή εφαρμογή, συζήτηση, βιωματικές δραστηριότητες . Το μοντέλο αυτό αξιοποιεί το χρόνο μέσα στην τάξη για ουσιαστική μάθηση, για εμβάθυνση, συνεργασία, δημιουργία. Δεν αντικαθιστά τον δάσκαλο – τον απελευθερώνει από τον ρόλο του εκφωνητή και του επιτρέπε...