Μεταμορφώνονται οι άνθρωποι; Ή απλώς μαθαίνουν να κρύβονται καλύτερα;

 

Μεταμορφώνονται οι άνθρωποι; Ή απλώς μαθαίνουν να κρύβονται καλύτερα;

Της Μεταμορφώσεως σήμερα. Κι ενώ η γιορτή αυτή παραπέμπει στο φως, στην αλήθεια, στη φανέρωση του Θεϊκού μέσα στον κόσμο, δεν μπορώ να μη σταθώ στο ερώτημα που επιστρέφει ξανά και ξανά στην παιδαγωγική και την ανθρώπινη εμπειρία: Αλλάζουν οι άνθρωποι; Ή απλώς φορούν νέες μάσκες;

Και αν αλλάζουν… πώς αλλάζουν;

Ως εκπαιδευτικός, κάθε πρωί που περνώ την πόρτα της τάξης, κουβαλώ την ελπίδα ότι οι μαθητές μπορούν να αλλάξουν. Όχι μόνο να μάθουν την ύλη, αλλά να μεταμορφωθούν εσωτερικά: να γίνουν περισσότερο ευγενικοί, συμπονετικοί, υπεύθυνοι, αληθινοί. Και μαζί τους — αν το επιτρέψω στον εαυτό μου — να αλλάξω κι εγώ.

Δεν είναι όμως μια εύκολη διαδικασία. Δεν γίνεται με νουθεσίες ή ηθικά μαθήματα. Η πραγματική αλλαγή δεν είναι εξαναγκασμός, αλλά αποκάλυψη — όπως στο Θαβώρ. Δεν είναι μια εντολή να γίνεις "καλύτερος", αλλά μια σχέση που σε αποκαλύπτει στον εαυτό σου. Που σου δείχνει όχι τι "πρέπει" να είσαι, αλλά τι μπορείς να γίνεις.

Οι άνθρωποι αλλάζουν, όταν κάποιος τους κοιτάξει με πίστη. Όταν βρεθούν σε ένα περιβάλλον που δεν τους στιγματίζει για τα λάθη τους, αλλά τους εμπιστεύεται αρκετά ώστε να προσπαθήσουν ξανά. Όταν η παιδαγωγική σταματήσει να μοιάζει με "διόρθωση" και γίνει συντροφιά, συνοδοιπορία, αποκάλυψη δυνατοτήτων.

Οι άνθρωποι αλλάζουν όταν τους δοθεί χρόνος, όχι μόνο διδακτικές ώρες. Όταν ο λόγος μας δεν είναι φωνή επιβολής αλλά μαρτυρία ζωής. Όταν αφήσουμε χώρο για να λάμψει αυτό που ήδη είναι θαμμένο μέσα τους.

Αν η Μεταμόρφωση σημαίνει κάτι για το σχολείο, είναι αυτό: να δημιουργήσουμε χώρους όπου οι μαθητές επιτρέπεται να μεταμορφωθούν. Όχι να γίνουν αυτό που "θέλουμε", αλλά αυτό που είναι — στο πιο φωτεινό τους.

Όχι, δεν είναι αυταπάτη. Είναι το πιο ρεαλιστικό όνειρο που μπορούμε να κουβαλάμε μέσα στην παιδεία.

Κι αν δεν το πιστέψουμε εμείς, τότε ποιος;

Θ. Μ.